زمزمه غم انگیز مهمترین تالاب استان/ برنامه مسئولان برای نجات «حله» چیست؟ + تصاویر
گذارش 14 /
خلیج فارس: ساکنان روستاهای پیرامون تالاب حله هم روزگار تلخی که بر این تالاب حاکم شده را تایید می کنند و از مشکلات به وجود آمده برای علوفه دام های خود و فعالیت کشاورزی شان می گویند.
خلیج فارس: «تالاب حله زمزمه غم انگیزی سر داده و روز به روز مرگ را به خود نزدیک تر می بیند.» این را علاقمندان و فعالان محیط زیست می گویند که سالهاست از این تالاب و منطقه حفاظت شده پیرامونش بازدید می کنند و در جریان افت و خیزها و بحرانی شدن وضعیت آن هستند.
به گزارش «خلیج فارس»؛ ساکنان روستاهای پیرامون تالاب حله هم روزگار تلخی که بر این تالاب حاکم شده را تایید می کنند و از مشکلات به وجود آمده برای علوفه دام های خود و فعالیت کشاورزی شان می گویند.
«حله» بزرگترین و مهمترین تالاب استان بوشهر است که این روزها از یک طرف خشکسالی و از طرف دیگر تعارضات انسانی، صدمات زیادی به آن وارد کرده است.
تالاب ها به علت داشتن ارزش های اقتصادی، اجتماعی، گردشگری و زیست محیطی، مورد توجه و مهارکننده سیلاب های بالادست هستند و به عنوان زیستگاه حیات وحش و گیاهان می توانند مناطق خوبی برای ایجاد گردشگری و اکوتوریسم باشند . زمن اینکه زمین های حاشیه تالابها از بهترین مناطق کشاورزی محسوب شده و ارزش اقتصادی بالایی برای بومیان دارد.
با این حال چاه های عمیق غیرمجاز، برداشت بی رویه از رودخانه و پمپاژ آب آنها به مزارع کشاورزی، احداث سدهایی نظیر رئسعلی دلواری و اخیرا هم دالکی در بالادست تالاب که حقابه رودحله را به خوبی تامین نمی کنند، عواملی هستند که دست به دست هم داده تا این تالاب روز به روز خشک تر شده و به مرحله ای برسد که از آن فقط خاطره ای باقی بماند.
70 درصد تالاب حله خشک شده است
به همین دلیل است که مدیرکل محیط زیست استان با صراحت می گوید دست کم 70 درصد تالاب حله تاکنون خشک شده، طوری که مساحت آن از 20 هزار هکتار به حدود 5 هزار هکتار رسیده است.
حسین دلشب علاوه بر خشکسالی های مستمر، اقدامات اهالی منطقه را در بحرانی شدن وضعیت تالاب حله موثر می داند و می گوید: عواملی چون چرای دام، آتش سوزی در منطقه، چاه های کشاورزی، تصرف اراضی مرتعی، شکار غیرمجاز پرندگان بعضا کمیابی که تالاب را برای زیست خود انتخاب کرده اند، شرایط را بحرانی تر کرده است.
واکنش راه و شهرسازی به انتقاد محیط زیست
وی اضافه می کند: احداث راه شیف - گناوه که از حاشیه تالاب حله عبور می کند هم مشکلاتی برای این تالاب بوجود آورده است. وی توضیح می دهد: قرار بود راه و شهرسازی بخشی از این جاده را فنس کشی کند که مشکلی برای حیات تالاب و جانوران موجود در آن نباشد، ولی هنوز اقدامی صورت نداده است.
مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی استان هم درباره انتقاد مدیرکل محیط زیست بوشهر می گوید: مطالعات زیست محیطی برای احداث این جاده انجام داد و از زمان مطالعات تا افتتاح جاده در سال 92 همه اقدامات با نظر سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد.
وی تصریح کرد: مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همچنین پیشنهاد 11 کیلومتر فنس کشی داد که ما این قضیه را منوط به تامین اعتبار کردیم البته تاکنون اعتباری برای این موضوع اختصاص نیافته است.
البته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان می گوید: موافقت زیست محیطی با احداث جاده مذکور مشروط به این بوده که اداره کل راه و شهرسازی تعهد نماید تا فنس کشی را انجام دهد و تعهدات نیز صورت جلسه شده است.
دلشب ادامه داد: چندین بار با اداره کل راه و شهرسازی استان در این زمینه مکاتبه کردیم که تاکنون از مشکلات اعتباری می گویند و پاسخی برای اجرای آن دریافت نکرده ایم.
مسئول دبیرخانه تالاب های استان مستقر در محیط زیست هم با اشاره به وجود 6 تالاب حله، مند، نخیلو، نایبند، خارک و خارکو در استان بوشهر تصریح کرد که حله بزرگترین و مهم ترین آنهاست.
طرح جامع برای نجات تالاب حله
غلامرضا فقیه در گفتگو با «خلیج فارس» با علاقمندان محیط زیست هم عقیده است که وضعیت تالاب حله بحرانی است، ولی راهکار آن را در اجرای طرح جامعی می داند که در حال تدوین و نهایی شدن است.
فقیه می افزاید: سازمان حفاظت محیط زیست برای رسیدگی بهتر به مشکلات 8 تالاب مهم کشور که تالاب حله نیز یکی از آنهاست، در حال تدوین طرح مدیریت جامع آن است که در این خصوص چندین کارگاه و نشست مشورتی با مشارکت ذی نفعان و جوامع محلی در بوشهر برگزار شده که تدوین کامل طرح بعد از برگزاری یک کارگاه دیگر تا هفته آینده به پایان می رسد.
فقیه می افزاید: تاکنون فقط اداره کل حفاظت محیط زیست استان مسئول صیانت از تالاب بود، اما با تدوین این سند همه ذی نفعان تالاب حله شامل جوامع محلی و تعدادی از دستگاه های استان نظیر دادگستری، منابع طبیعی، راه و شهرسازی، آب منطقه ای و... ملزم به همکاری هستند.
وی ابراز امیدواری می کند: طرح جامع زیست بوم تالاب حله تا تیرماه نهایی و به امضای همه مقامات ذیربط در استان و کشور رسیده و از مرداد ملاک عمل تمام اقدامات در این منطقه باشد تا تالاب حله از وضعیت کنونی به شرایط مطلوب تری برسد.
وی درباره اینکه مشکل حقابه تالاب حله از سدهای رئیسعلی دلواری و دالکی حل شده؟ گفت: بخشی از مشکل باقیست، اما مشاوری را به کار گرفته ایم تا نیاز آبی تالاب احصا شده و آنگاه با مستندات کافی پیگیر تامین حقابه تالاب از دو سد بالادست آن باشیم.
ققیه که با «خلیج فارس» گفتگو می کرد، در پایان می گوید: متاسفانه در میان برخی از جامعه محلی پیرامون تالاب حله این ذهنیت وجود دارد که اقدامات محیط زیست در تعارض با منافع و حقوق مردم است، ولی صراحتا اعلام می کنم و در طرح جامع تالاب هم بخش عمده اقدامات برای کمک به معیشت بومیان است، ضمن اینکه تاکنون در فعالیت آبی کشاورزان منطقه مشکلی ایجاد نکرده ایم.
عکاس: شهریار خان محمدی
