دکتر حسین دلشب
تالاب حله تالابی است بین المللی، زیبا با
آب کافی و تنوع زیستی غنی و اکوسیستم سالم که کلیه ذینفعان به ویژه جوامع
محلی در حفاظت از ان مشارکت فعال داشته و در کنارهم زندگی سالم و پایداری
دارند و بصورت پایدار از منابع آن برخوردار هستند
استقرار نظام هدفمند
مدیریت زیست بومی با بکارگیری مدیریت بهم پیوسته منابع آب و خاک بر اساس
مشارکت موثر مردم و مسئولین جهت احیاء،حفاظت و بهره برداری پایدار از
تالاب است.
به گزارش گناوه پرس؛به نقل از"بوشهرنیوز" تجمع کنندگان در اعتراض به کاهش شدید آب در این تالاب اعتراض داشته و خواستار رفع مشکلات توسط مسئولین شدند.
آنان معتقد بودند کاهش آب تالاب حله موجب از بین رفتن آبزیان این تالاب مهم استان بوشهر شده است.
گفتنی است در پی وقوع خشکسالی های پی در پی در کشور به ویژه استان بوشهر
علاوه بر افت شدید سفره های آب زیرزمینی، بسیاری از رودها و تالاب های
استان نیز خشک شده و یا در آستانه نابودی هستند.
خلیج فارس: تالاب حله غم انگیز ترین روزهای خود را سپری کرده و با مرگ گلاویز است.
به گزارش «خلیج فارس»؛ همین درد مشترک باعث شد تا شماری از علاقمندان و فعالان محیط زیست که سالهاست از این تالاب و منطقه حفاظت شده پیرامونش بازدید می کنند و در جریان بحرانی شدن وضعیت آن قرار دارند، با حضور در این تالاب که حالا عقب نشینی زیادی داشته، نگرانی خود را از مرگ آن اعلام کنند.
آنها معتقدند اگر برای این اتفاق چاره اندیشی نشود، تالاب حله به سرنوشت تالاب های دیگر در کشور دچار خواهد شد و علاوه بر آنکه به خاطره ها سپرده می شود، باید منتظر تبعات ناخوشایند زیست محیطی آن هم بود.
«حله» بزرگترین و مهمترین تالاب استان بوشهر است که این روزها از یک طرف خشکسالی و از طرف دیگر تعارضات انسانی، صدمات زیادی به آن وارد کرده است.
این تالاب در اثر طغیان رود حله در سال 1342 بوجود آمد. این تالاب با وسعت 42600 هکتار که در اوج حیات خود 20 هزار هکتار آن تالابی بود با توجه به اکوسیستم مطلوبی که برای پرندگان مهاجر و بومی ایجاد شده بوده به عنوان منطقه حفاظت شده حله معرفی گردید.
با این حال چاه های عمیق غیرمجاز، برداشت بی رویه از رودخانه و پمپاژ آب آنها به مزارع کشاورزی، احداث سدهایی نظیر رئسعلی دلواری و اخیرا هم دالکی در بالادست تالاب که حقابه رودحله را به خوبی تامین نمی کنند، عواملی هستند که دست به دست هم داده تا این تالاب روز به روز خشک تر شده و به مرحله ای برسد که از آن فقط خاطره ای باقی بماند.
رود حله که از بهم پیوستن رود آب شیرین شاهپور و رود شور دالکی بوجود آمده، رودی با آب لب شور می باشد که میزان این شوری در اثر گذر از اراضی شور و زمین های اطراف نیز افزایش پیدا می کند.
نکته مهم و قابل توجه اینکه افزایش شوری تالاب در اثر کاهش آب ورودی شاهپور از یک سو، همچنین کاهش شدید حقآبه این تالاب پس از آغاز اجرای سد دالکی که حیات تالاب به آب آن گره خورده، بر مشکلات این اکوسیستم افزوده است.
گروهی از کارشناسان آگاه می گویند: متاسفانه حتی با نصب دستگاه هیدرومتریک در محل پل جدید روستای کره بند محور بوشهر - گناوه هیچ گزارشی نسبت به میزان آب ورودی و یا آنچنان که ادعا می شود حق آبه رها شده گرفته نشده است و این عدم نظارت مکفی سازمان های مرتبط را به ذخیره بیشتر آبها در پشت حوضچه های سد ها ترغیب می کند.
اکوسیستم حله با گیاهان تالابی و شور پسند و پوشش گیاهی مناسب موقعیتی مناسب برای پرندگان آب زی ، کنار آب زی وخشکی زی مهیا نموده است که امکان زاد آوری نیز در آن مهیا است این تالاب پذیرای پرندگان مهاجر زمستان گذر و تابستان گذر می باشد، اما متاسفانه کاهش وسعت تالاب در اثر خشک سالی و آب رسانی مناسب و آتش سوزی های عمدی، از تعداد این تنوع گونه ای کاسته و تاثیران آن را می توان در کاهش مهاجرت پرندگان دید.
متاسفانه نبود عزم و اراده ای در مسئولان مرتبط برای رسیدگی به وضعیت تاریک این تالاب به وضوح دیده می شود، طوری که در جریان حضور اخیر فعالان محیط زیست در این منطقه، شاهد تلف شدن ماهیان زیادی در کنار آن بودند.
نوشداروی محیط زیست بعد مرگ تالاب حله!
با وجود نگرانی های رخ داده، هنوز مسئولان محیط زیست استان اظهارنظری در این خصوص نکرده اند.
البته اوایل خردادماه سالجاری وعده داده شد که طرح جامع نجات این تالاب تا مردادماه وارد مرحله اجرا می شود، اما به نظر می رسد هنوز هماهنگی های بین بخشی برای اجرای آن به نتیجه نرسیده و شاید این اقدامات نوشداروی بعد از مرگ تالاب حله باشد!
آن زمان غلامرضا فقیه مدیر تالاب های اداره کل محیط زیست بوشهر گفته بود با علاقمندان محیط زیست هم عقیده است که وضعیت تالاب حله بحرانی شده، ولی راهکار آن در اجرای طرح جامعی می باشد که در حال نهایی شدن است.
فقیه ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست برای رسیدگی بهتر به مشکلات 8 تالاب مهم کشور که تالاب حله نیز یکی از آنهاست، در حال تدوین طرح مدیریت جامع آن است که در این خصوص چندین کارگاه و نشست مشورتی با مشارکت ذی نفعان و جوامع محلی در بوشهر برگزار شده که تدوین کامل طرح بعد از برگزاری یک کارگاه دیگر تا هفته آینده به پایان می رسد.
فقیه افزود: تاکنون فقط اداره کل حفاظت محیط زیست استان مسئول صیانت از تالاب بود، اما با تدوین این سند همه ذی نفعان تالاب حله شامل جوامع محلی و تعدادی از دستگاه های استان نظیر دادگستری، منابع طبیعی، راه و شهرسازی، آب منطقه ای و... ملزم به همکاری هستند.
وی در ابتدای خردادماه سالجاری ابراز امیدواری کرده بود: طرح جامع زیست بوم تالاب حله تا تیرماه نهایی و به امضای همه مقامات ذیربط در استان و کشور رسیده و از مرداد ملاک عمل تمام اقدامات در این منطقه باشد تا تالاب حله از وضعیت کنونی به شرایط مطلوب تری برسد.
اما پیگیری های خبرنگار «خلیج فارس» حکایت از آن دارد که هنوز این سند در محیط زیست دست به دست می چرخد و اقدمات کافی برای اجرایی شدن آن صورت نگرفته است.
شرایطی که باعث شده عملا اداره کل محیط زیست در گوشه ای از بحران پیش آمده برای تالاب حله، تنها در مقام یک نظاره گر باشد.
شاید اگر تصمیم گیران در این خصوص، اندکی از دغدغه و پیگیری های دوستداران محیط زیست و نگرانی ساکنان پیرامون تالاب حله را داشتند، می شد به آینده امیدوار بود، اما در شرایط کنونی که برنامه و طرحی در این خصوص اعلام و اجرا نمی شود و اداره محیط زیست به عنوان متولی این حوزه سیاست سکوت در پیش گرفته، باید «حله» را پایان یافته قلمداد کرد.
«خلیج فارس» امیدوار است تصاویری که توسط دوستداران طبیعت ارسال شده، تلنگری به مسئولان محیط زیست در استان و کشور برای نجات این تالاب باشد...
عکس ها: آریادخت جهانبخشان- رضا بوشکانی
